J2TEAM Security: A must-have extension for Chrome users. Install now!

Tội phạm lừa đảo - Phần V: Rửa tiền

Tội phạm lừa đảo - Phần V: Rửa tiền | Juno_okyo's Blog
Tháng 10 năm 2005, Nghị sĩ Tom Delay của Mỹ bị buộc tội có liên quan tới một vụ án rửa tiền và rồi bị giáng chức xuống thành House Majority Leader - người đứng đầu Hạ nghị viện. Rửa tiền là một hành vi nghiêm trọng – trong năm 2001, ở Mỹ đã khởi tố gần 900 vụ rửa tiền với mức án trung bình 6 năm tù giam. Sự phát triển tài chính toàn cầu khiến cho việc rửa tiền trở nên dễ hơn bao giờ hết – những đất nước có bank-secrecy laws (luật bí mật ngân hàng) được kết nối trực tiếp với đất nước có bank-reporting laws (luật báo cáo ngân hàng – nd), từ đó những kẻ nặc danh có khả năng chuyển những khoản tiền “bẩn” từ đất nước này sang đất nước khác để sử dụng.
Tội phạm lừa đảo - Phần V: Rửa tiền 1
 
Rửa tiền xảy ra ở hầu hết các quốc gia trên thế giới, với một phương thức chung là tiền được chuyển qua nhiều quốc gia để giúp che giấu nguồn gốc thực sự của nó. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu xem rửa tiền thực sự là gì, tại sao lại xuất hiện rửa tiền, những đối tượng nào thường rửa tiền, làm thế nào để rửa tiền và chính quyền cần làm gì để ngăn chặn quá trình này.
 
Rửa tiền, hiểu một cách nôm na, là thay đổi nguồn gốc của một lượng tiền nào đó, từ nguồn A thành nguồn B. Thực tế, những kẻ tội phạm cần che giấu nguồn gốc tiền chúng kiếm được qua những hoạt động trái phép, làm số tiền đó trông như có nguồn gốc hợp pháp. Nếu không, chúng không thể sử dụng được số tiền này, do số tiền đó liên quan tới các hoạt động trái phép, nếu bị phát hiện sẽ bị nhà chức trách tịch thu.
 
Tội phạm lừa đảo - Phần V: Rửa tiền 2
 
“Đại cương” về rửa tiền
 
Thông thường, những hành vi phạm pháp phổ biến nhất mà cần phải rửa tiền là buôn bán ma tuý, biển thủ công quỹ, ăn hối lộ, cướp bóc, khủng bố và lừa đảo. Buôn bán ma tuý cần thiết phải sử dụng một hệ thống rửa tiền hoàn hảo, do phần lớn các giao dịch thuốc phiện là sử dụng tiền mặt. Không chỉ việc rút tiền sẽ bị các nhà chức trách để ý, mà lượng tiền được rút ra còn rất nặng. Một triệu dollar có thể mua được 44 pounds (20 kg) cocain, trong khi số tiền tương ứng nặng đến 256 pounds (116 kg).
 
Tội phạm lừa đảo - Phần V: Rửa tiền 3
 
Quá trình rửa tiền về cơ bản gồm 3 bước:
 
- Bước 1- Placement: Ở giai đoạn này, những kẻ rửa tiền đưa tiền “bẩn” vào ngân hàng bằng một lệnh chuyển tiền hợp pháp, thường dưới dạng gửi tiền mặt vào ngân hàng. Đây là giai đoạn nguy hiểm nhất, vì một lượng lớn tiền dễ bị phát hiện, và ngân hàng phải báo cáo cho chính phủ về những giao dịch có giá trị lớn.
 
- Bước 2 - Layering: Giai đoạn này, tiền được chuyển qua nhiều giao dịch khiến cho người khác rất khó theo dõi. Layering có thể gồm rất nhiều giao dịch giữa các ngân hàng, giao dịch từ tài khoản này sang tài khoản khác với tên giao dịch khác nhau tại các ngân hàng khác nhau; hay gửi và rút tiền liên tiếp với giá trị khác nhau; thay đổi loại tiền tệ, hay mua những món đồ đắt tiền (du thuyền, nhà, ô tô, kim cương) để chuyển tiền thành những mặt hàng khác. Đây là giai đoạn phức tạp nhất trong quá trình rửa tiền, mục đích khiến cho “tiền bẩn” càng khó theo dõi, càng khó lần ra nguồn gốc càng tốt.
 
Tội phạm lừa đảo - Phần V: Rửa tiền 4
 
- Bước 3 - Integration: Dòng tiền quay lại các hoạt động kinh tế dưới dạng hợp pháp – chúng có vẻ như xuất phát từ nguồn gốc hợp pháp. Chúng có thể được chuyển vào tài khoản của kẻ rửa tiền với danh nghĩa lợi nhuận thu được, tiền rao bán chiếc thuyền có được từ bước 2 hay lợi nhuận từ việc mua hàng từ chính công ty của mình. Lúc này, chúng có thể sử dụng số tiền này một cách hợp pháp mà không bị truy tố. Rất khó để bắt kẻ rửa tiền trong giai đoạn này nếu không có đầy đủ giấy tờ và hồ sơ liên quan tới các giai đoạn trước của quá trình rửa tiền.
 
Tội phạm lừa đảo - Phần V: Rửa tiền 5
 
Rửa tiền là bước tất yếu để thực hiện việc buôn bán thuốc phiện và các hoạt động khủng bố, không tính đến những công viên chức tham ô, hầu hết tất cả các tổ chức đều muốn giải quyết vấn đề này. Ở Mỹ, Bộ Tư pháp, Bộ Ngoại giao, FBI, IRS và Cơ quan phòng chống ma tuý đã điều tra nghiên cứu về rửa tiền và cấu trúc hạ tầng tài chính giúp kẻ xấu làm việc đó. Vì hệ thống tài chính toàn cầu có vai trò chính trong những mô hình rửa tiền cấp cao, cộng đồng quốc tế đang chống lại sự rửa tiền với nhiều phương pháp và nguồn lực, bao gồm cả FATF có 33 thành viên là các bang và các tổ chức năm 2005. Liên hợp quốc, Ngân hàng thế giới và Quỹ tiền tệ quốc tế IMF cũng cùng nhau góp sức chống lại rửa tiền.
 
Các phương pháp rửa tiền
 
Năm 1996, nhà kinh tế học của Harvard Franklin Jurado đã bị bắt vì tội rửa toàn bộ 36 triệu dollar Mỹ cho trùm ma tuý Colombian tên Jose Santacruz-Londono. Những người có lượng tiền bất chính lớn thường phải nhờ những chuyên gia kinh tế để thực hiện quá trình rửa tiền do tính phức tạp của nó: cần phải làm thế nào sao cho nhà chức trách không thể lần ra được nguồn gốc của tiền sau khi chúng đã được “rửa sạch”.
 
Tội phạm lừa đảo - Phần V: Rửa tiền 6
 
Có rất nhiều phương pháp rửa tiền đã được biết, và cũng có vô số các phương pháp khác chưa được khám phá ra. Dưới đây là một số phương pháp phổ biến:
 
- Black Market Exchange:  Đổi tiền peso tại chợ đen: hệ thống này được DEA gọi là “cơ chế rửa tiền buôn bán ma tuý lớn nhất bán cầu Đông”, được phát hiện vào những năm 1990. Các viên chức Colombia đã cùng thảo luận với Bộ Tài chính của Mỹ về vấn đề hàng hoá Mỹ bị nhập khẩu trái phép vào Colombia qua chợ đen. Khi họ bắt đầu nghĩ rằng việc này có thể liên quan tới việc rửa tiền bán thuốc phiện, Mỹ và Colombia đã đặt hai vấn đề này với nhau và phát hiện ra cơ chế chung của chúng với kết quả giống nhau. Phương pháp này được nghĩ ra dựa vào thực tế những doanh nhân Colombia – thường nhập khẩu hàng hoá từ Mỹ - cần dùng đồng dollar Mỹ để thực hiện các giao dịch. Để tránh bị đánh thuế do trao đổi tiền từ đồng peso sang đồng dollar Mỹ, những doanh nhân này có thể đến chợ đen, ở đây có những kẻ “môi giới đồng peso” có khả năng giảm phí tổn bằng cách thực hiện các giao dịch ngoài sự can thiệp của chính phủ. Đây là điểm phi pháp trong sơ đồ này. Việc rửa tiền diễn ra như sau: những kẻ buôn bán ma tuý đưa tiền dollar bất hợp pháp cho những kẻ môi giới đồng peso ở Colombia. Những người môi giới sau đó sẽ sử dụng tiền này để mua hàng ở Mỹ dành cho các nhà nhập khẩu tại Colombia. Khi nhận được hàng (dưới sự kiểm soát của chính phủ) họ sẽ bán số hàng này để lấy tiền peso Colombia, sau đó sẽ trả cho người môi giới. Kẻ môi giới sẽ đưa tiền lại cho kẻ buôn bán ma tuý theo tỉ giá (đã trừ đi tiền hoa hồng) tương đương với số tiền bẩn ban đầu.
 
Tội phạm lừa đảo - Phần V: Rửa tiền 7
 
- Structuring deposits -  cấu trúc lại số tiền gửi: còn được biết đến dưới cái tên smurfing, tiền ở đây được chia ra thành nhiều phần nhỏ, với tổng giá trị thấp hơn, ít bị chú ý hơn. Tại Mỹ, giá trị mỗi phần này nhỏ hơn 10.000$ - đây là lượng tiền tối thiểu mà khi có giao dịch với giá trị lớn hơn mức tiền này, các ngân hàng phải báo cáo với chính phủ. Tiền sau đó được gửi vào một hoặc nhiều tài khoản khác nhau bởi nhiều người (smurfs) hoặc bởi một người nhưng trong thời gian dài hơn.
 
- Overseas banks - ngân hàng ngoài nước: Những kẻ rửa tiền thường gửi tiền qua nhiều “tài khoản ngoài khơi” – offshore account – ở các đất nước có luật bí mật ngân hàng, có nghĩa là họ cho phép gửi tiền nặc danh dù với mục đích gì. Một sơ đồ phức tạp dẫn theo hàng trăm lệnh chuyển tiền đến và đi từ các ngân hàng này. Theo quỹ tiền tệ Quốc tế IMF, “những trung tâm ngoài khơi chính” nằm ở Bahamas, Bahrain, đảo Cayman, Hồng Kông, Antilles, Panama và Singapore.
 
Tội phạm lừa đảo - Phần V: Rửa tiền 8
 
- Underground/alternative banking – ngân hàng ngầm/thay thế: một vài quốc gia ở châu Á được thiết lập tốt, hệ thống ngân hàng thay thế hợp pháp cho phép thực hiện các giao dịch mà không cần giấy tờ gì. Đây là các hệ thống dựa vào lòng tin, không cần giấy tờ khi giao dịch và hoạt động ngoài sự kiểm soát của chính phủ. Nó bao gồm hệ thống hawala ở Pakistan và Ấn Độ và hệ thống fee chen ở Trung Quốc.
 
- Shell companies – công ty vỏ bọc: Có nhiều công ty ảo mọc ra chỉ nhằm mục đích phục vụ cho việc rửa tiền. Những công ty này nhập dòng tiền bẩn vào như là “tiền thanh toán” cho việc bán các mặt hàng hay dịch vụ, nhưng thực tế lại không hề có hàng hoá hay dịch vụ nào được cung cấp cả; chúng chỉ tạo ra các giao dịch có vẻ hợp pháp với hoá đơn và bảng thống kê giả.
 
Tội phạm lừa đảo - Phần V: Rửa tiền 9
 
- Investing in legitimate businesses – đầu tư vào các hoạt động kinh tế hợp pháp: Những kẻ rửa tiền đôi khi sử dụng nguồn tiền này vào các mục đích thương mại hợp pháp để rửa chúng. Họ có thể sử dụng trong các công việc quy mô lớn như mô giới các hãng sản xuất hay sòng bạc casino vì các lĩnh vực này cần sử dụng rất nhiều tiền, và từ đó lượng tiền bẩn dễ dàng được trộn lẫn vào đây. Hoặc kẻ rửa tiền có thể sử dụng lượng tiền bẩn trong các hoạt động nhỏ lẻ, như mở quán bar, quán rửa xe ô tô hay chuỗi các club. Các hoạt động thương mại này dù có thực sự là đã cung cấp dịch vụ và hàng hoá, tuy nhiên mục đích chính ẩn sau đó vẫn là rửa tiền. Phương pháp này có thể được thực hiện theo một trong hai cách: kẻ rửa tiền sẽ kết hợp lượng tiền bẩn với doanh thu của công ty – trường hợp này, công ty phải khai báo doanh thu cao hơn thực tế đạt được trong hoạt động hợp pháp của nó; hoặc kẻ rửa tiền chỉ đơn giản là giấu số tiền bẩn vào tài khoản ngân hàng của công ty, và hy vọng các nhà chức trách sẽ không so sánh tài khoản ngân hàng với tình hình tài chính thực của công ty.
 
Tội phạm lừa đảo - Phần V: Rửa tiền 10
 
Hầu hết các mô hình rửa tiền đều thực hiện bằng cách kết hợp nhiều phương pháp với nhau, mặc dù Black Market Peso Exchange được coi là hệ thống đơn giản mà tuyệt vời nhất. Sự tồn tại của vô số các cách rửa tiền khiến cho chúng không thể bị dừng lại, tuy nhiên các nhà chức trách vẫn luôn luôn truy lùng bằng mọi cách. Trong kì sau chúng tôi sẽ nói về hai trong số các vụ án rửa tiền nổi tiếng, hậu quả gây ra bởi hành vi rửa tiền và các biện pháp chống lại tội ác này.
 
Còn tiếp ...
 
Tham khảo: Howstuffwork
 
Các bài viết trong loạt bài Tội phạm lừa đảo:
Leader at J2TEAM. Website: https://j2team.dev/

Đăng nhận xét

Cảm ơn bạn đã đọc bài viết!

- Bạn có gợi ý hoặc bình luận xin chia sẻ bên dưới.

- Hãy viết tiếng Việt có dấu nếu có thể!